+7 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
Яңылыҡтар
24 Март 2021, 08:30
Тәрбиә
Айһылыу ҒАРИФУЛЛИНА"АЛЛАҺ ҺИНЕ ЛӘ АЯҠҺЫҘ ҠАЛДЫРҺЫН”, – ТИНЕ.Бер ғибрәтле хәлде бәйән итмәксемен. Бынан бер нисә йыл элек бер апай һөйләне, гәзит кешеһенә, бәлки, кәрәк булыр, тине.Балаларын яңғыҙ тәрбиәләгән бер ябай ауыл ҡатынының ҡыҙы ине ул. Үҙенең яҙмышын бәйән итте. Ғибрәтле, хатта аяныс ине уға насип тәҡдир.
Айһылыу ҒАРИФУЛЛИНА
"АЛЛАҺ ҺИНЕ ЛӘ АЯҠҺЫҘ ҠАЛДЫРҺЫН”, – ТИНЕ.
Бер ғибрәтле хәлде бәйән итмәксемен. Бынан бер нисә йыл элек бер апай һөйләне, гәзит кешеһенә, бәлки, кәрәк булыр, тине.
Балаларын яңғыҙ тәрбиәләгән бер ябай ауыл ҡатынының ҡыҙы ине ул. Үҙенең яҙмышын бәйән итте. Ғибрәтле, хатта аяныс ине уға насип тәҡдир.
“Әсәйем, атайым беҙҙе, дүрт балаһын, ташлап, икенсе ҡатын менән сығып киткәс, бөтә донъяның асыуын беҙгә төшөрҙө, ахыры. Көндәше менән ярышып, уғата сәмләнеп донъя көттө. Уға ла рәхмәт – бирешмәне, һынманы, яҙмыш һынауҙары алдында һығылып төшмәне. Беҙҙе кеше итергә, уҡытырға тырышты. Эш тураһында әйтеп тораһы ла түгел – беҙ башҡармаған эш ҡалманы.
Иң аяныслыһы, атай тигән кеше икенсе ҡатынына шул хәтлем әүрәне – донъяла дүрт балаһы барлығын бөтөнләй онотто. Уның өсөн ят бауыр булдыҡ та ҡуйҙыҡ.
Билдәле, донъя булғас, төрлө хәлдәр була. Берәй проблема сыҡһа, эше алға китмәһә, әллә атайҙың үсен алып, әллә башҡа сәбәптән әсәйем беҙҙе һыҙыра, унан да яманы: “Ҡороғорҙар, йәлсемәгерҙәр, фәлән-фәләндең (атайымдың инде) эшкинмәгән көсөктәре”, – тип әрләй-ҡарғай ине.
Ыҙалаһаҡ та, беҙ ҙә ҙурайҙыҡ. Тик әсәйҙең әр-ҡарғыштары төштө – ғаиләләге бер бала ла уңманы. Ҡустыбыҙ эсеп үлде. Ағай, ҡатынын айырып, яңғыҙ ҡартайҙы, ике балаһын үҙенән алда ер ҡуйынына һалды. Беҙ, ике ҡыҙ ҙа, уңманыҡ – икебеҙҙең дә ирҙәр эсә, болара, тормошобоҙ, күпме тырышһаҡ та, алға бармай. Әсәйҙең ҡарғышы ҡабул булды – ҡороноҡ, йәлсемәнек. Һин бит гәзиткә яҙаһың, ошо беҙҙең хәлде һөйлә әле, бәлки, башҡа әсәйҙәргә ғибрәт булыр. Ғөмүмән, кеше бер кемде лә ҡарғамаһын, бәддоға ҡылмаһын...” – тип һүҙен тамамланы апай.
Был серҙе күңелемдә оҙаҡ ҡына йөрөттөм. Бөгөн килеп мөҙҙәте тулды – һеҙгә бәйән иттем. Билдәле, бала – ата-әсә мөнәсәбәттәре һәр заманда ҡатмарлы булып ҡала килә. Бушҡа ғына халыҡ “ата – улын, инә ҡыҙын танымаҫ” тип әйтмәгән.
Ҡыҙып китеп бәғзе саҡ балаларыбыҙға әллә ниндәй һүҙҙәр әйтеп ташлайбыҙ. Ошо асыулы саҡтағы һүҙҙәребеҙҙең, доға булараҡ, Аллаһ тарафынан ҡабул ителеүе ихтимал. Ете ҡат үлсә, бер ҡат киҫ, тигән мәҡәл дә ошоға ишара. Һүҙгә, ауыҙыңдың эсендә саҡта, үҙең хужа, ауыҙыңдан сыға икән, ул – һиңә.
Ата-әсә өсөн иң ҙур ҡайғы – бала ҡайғыһы. Бәғзе саҡ, үҙҙәре лә һиҙмәҫтән, ата-әсә үҙ балаһына насар яҙмыш юрай. Ата-әсә доғаһы ла, бәддоғаһы ла (ҡарғышы) уның балаһының артабанғы яҙмышына ҙур йоғонто яһай ала.
Риүәйәттәр нимә ти? Бер хажи Ҡәғбәтулланың һаҡсыһы менән танышып китә. “Һин нисек Ҡәғбәнең һаҡсыһы булып киттең?” – тип һорай тегенән.
Балаларға яҡшы доға – пәйғәмбәребеҙ сөннәте. Беҙҙең матур доғаларыбыҙ балаларыбыҙҙы бәхетле итеүгә һәләтле. Балаларыбыҙ беҙгә ҡарата һәр саҡ яғымлы, итәғәтле булмай китһә лә, әр һүҙҙәре урынына матур доға яуҙырайыҡ уларға. Ул саҡта Аллаһ рәхмәте менән уларҙың холҡо ла ыңғай яҡҡа үҙгәрер.
Пәйғәмбәребеҙ, саллал-лаһу ғәләйһи үә сәлләм: “Ата-әсәһенән ризалыҡ алмаған Аллаһ ризалығына ирешмәҫ”, – тигән. Риүәйәттәр буйынса, бөйөк ғалим һәм хәҙистәр белгесе Тирмизи йәш сағында тыуған яҡтарын ташлап ҡырға китеп ғилем алырға теләгән. Әммә әсәһе уны ебәрмәгән: “Эй, улым, мин яңғыҙ, ауырыу, һин бит минең ярҙамсым, мине кемгә ҡалдырып китәң һуң?” – тигән.
Тирмизи әсәһен ҡалдырып китә алмаған. Хыялын бойомға ашыра алмағанына ныҡ ҡайғырған ул.
Әбү Һөрәйрәнән еткерелә, пәйғәмбәребеҙ, саллал-лаһу ғәләйһи үә сәлләм, әйткән: “Өс кешенең доғаһы ҡабул булырына шик юҡ: ҡыйырһытылған (рәнйетелгән) кешенең, юлсының (мосафирҙың) һәм ата-әсәнең балаһына ҡылған доғаһының”.
Риүәйәттән билдәле, тәфсир белгесе Замахшари һыңар аяҡҡа сатан була. “Ни өсөн был хәлгә ҡалдың?” тип һорағастары, ул былай ти:
Айһылыу ҒАРИФУЛЛИНА.
Читайте нас:
© 2024 Сайт издания "Агидель"
Издатель: Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом
«Республика Башкортостан».
Адрес: 450079, Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Журнал зарегистрирован Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан
(Управлением Роскомнадзора по Республике Башкортостан).
Свидетельство ПИ № ТУ 02-01565 от 31.10.2016 г.
Журнал Башҡортостан Республикаһының Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттә теркәлде.
Таныҡлыҡ ПИ № ТУ 02-01565 31.10.2016 йылдан.
Редакция хеҙмәткәрҙәре
Мөнир Сәхиулла улы ҠУНАФИН - баш мөхәррир
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ - баш мөхәррир урынбаҫары
Луиза КИРӘЕВА - яуаплы сәркәтип
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА - бүлек мөхәррире
Салауат ӘБҮЗӘР - бүлек мөхәррире
Илнур ЮЛБАРЫҪОВ - бүлек мөхәррире
Миңзәлә АСҠАРОВА - сайт буйынса өлкән мөхәррир
Дилбәр ИШМОРАТОВА - өлкән корректор
Фәрзәнә ТУЛЫБАЕВА - биҙәлеш мөхәррире
Мөхәрририәт
Айгиз БАЙМӨХӘМӘТОВ
Таңсулпан ҒАРИПОВА
Гөлсирә ҒИЗЗӘТУЛЛИНА
Неля ҒӘЙНЕТДИНОВА
Тамара ҒӘНИЕВА
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ
Йомабикә ИЛЬЯСОВА
Луиза КИРӘЕВА
Зөлфиә ХАННАНОВА
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА
Салауат ӘБҮЗӘР
Әмир ӘМИНЕВ
Азамат ЮЛДАШБАЕВ
Гөлнур ЯҠУПОВА
Банкта беҙҙең реквизиттар: журнал «Агидель», ИНН:0278066967/КПП027843012
БИК:048073770
к/с 30101810600000000770
р/счет №40602810200000000009
Филиал ПАО “БАНК УРАЛСИБ” в г. Уфа
Телефон
8(347)2-92-77-66
Электрон почта
Адресы
г. Уфа, ул. 50 лет Октября, 13, 5-й этаж
Реклама хеҙмәте
8(347)2-92-77-66
Редакция
8(347)2-92-77-66
Ҡабул итеү бүлмәһе
8(347)2-92-77-66