-2 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
Яңылыҡтар
7 Февраль 2021, 15:00
Шиғри күстәнәс
Хәсән НАЗАР,Башҡортостандың халыҡ шағиры Ҡаяларҙы күтәрә тау Мәңгелек серЙондоҙҙарҙың барыһы лаУт шарымы Ҡояш һымаҡ?Сиктәрҙе үтә алһа аң,Сиселер төҫлө был йомаҡ.
Хәсән НАЗАР,
Башҡортостандың халыҡ шағиры
Ҡаяларҙы күтәрә тау
Мәңгелек сер
Йондоҙҙарҙың барыһы ла
Ут шарымы Ҡояш һымаҡ?
Сиктәрҙе үтә алһа аң,
Сиселер төҫлө был йомаҡ.
Барыһынан нур һибелә,
Яна, тибеҙ барыһын да.
Ерҙә тормош берҙән-берме
Йондоҙлоҡтар араһында?
Был, ахыры, мәңгелек сер,
Күктәнме яуап көтәһе?
Үҙеңде белеп бөтмәҫтән,
Күпкәме өмөт итәһе?
Донъя сикһеҙ... Йондоҙҙарҙың
Хисабы юҡ... Улар яна.
Мәңгелек сер... Юҡ, уйлама,
Булмайым тиһәң диуана.
Ҡаяларҙы күтәрә тау
“Тулҡынланырға ярамай!..”
Шулай тиҙәр ҡай берҙә.
Тормошта ҡайнамай ғына
Йәшәп булһа әгәр ҙә...
Йән тыныслығында ғына
Мас булыр инем дә бит.
Ә юҡ!.. Иҫәнлектәр бары
Тынғыһыҙ көнөмдә бит.
Етмәһә, шиғыр... Ул килә,
Йәнде айҡай эркелеп.
Ә һуң яҙмай, уҡымай ҙа
Йәшәйҙәр бит гөр килеп.
Шағир ғүмере... Ул — яҙмыш,
Мөмкин түгел арыныу.
Ишелер тау — ҡаяларҙы
Күтәрмәһә яурыны.
Олоғайғас
Олоғайғас, йәшлектәге
Саялыҡтар юҡ инде.
Сәпкә тейһә, теймәһә лә,
Сәм — атылған уҡ инде.
Улай тигәс тә, күңелдә
Гөлтләп ҡуйһа усаҡтар,
Иҫке йөрәк, яңы дәрт, тип,
Ҡайтҡан һымаҡ ут саҡтар.
Ни тимә, көҙгө баҡсаның
Бар бит, бар шатлыҡтары.
Харап та шәп — артта ҡалғас
Донъяның ваҡлыҡтары.
Әҙәм — шуға әҙәм: сикте
Белмәҫтәй кейек түгел,
Мираҫым бар — вариҫым бар,
Етемһерәмәй күңел.
Биререн бирҙем. Насибын
Алдым. Ни кәрәк бүтән?
Ҡәбер ташы күтәрерлек
Исемем ҡалһа — еткән.
Затыма
Һәр саҡ һағайта ниҙәрҙер,
Ни тимәк алдан алып?
Беҙ инде күрәһеләрҙе
Күреп өйрәнгән халыҡ.
Ойотма рухты! Асылың
Ала килер хаҡ баһа.
Беҙ, гүйә, быуаттар буйы
Сыныҡҡан ҡорос таһа.
Ҡорос... Уны һаҡлау — бурыс,
Затым, ул — төп хәстәрең.
Уяу булһын, уяу булһын,
Булһын йөрәк ғәскәрең!
Түрәлек
Түрәлек — иң тәү үҙеңде
Ҡуя белеүҙер.
Көлөр ерҙә лә үҙеңде
Тыя белеүҙер.
Түрәлек — мәғлүмәттәрҙе
Ҡабарта белеү,
Өҫтән ҡушылғанды аҫта
Ҡуйырта белеү.
Түрәлек — уны атҡара
Асылда бит тел.
Ҡайҙа — һорарға, ә ҡайҙа
Бойорорға — бел.
Түрәлек — төҫ-ҡиәфәттә
Олпатлыҡ һаҡлау.
Белә вазифа: кемгә — әр,
Ә кемгә — маҡтау.
Түрәлек ул — ҡултамғаның
Баһаһын белеү.
Уҙынма, ҡыҙма, туҙынма,
Юҡһа — төңөлөү.
Түрәлек — кисектермәҫте
Тоя белеүҙер,
Ҡабырғаһы менән уны
Ҡуя белеүҙер.
Түрәлек — келәмгә баҫып,
Аҡлана белеү,
Хәл итеү минән торһа, тип,
Ялтана белеү.
Тағы, тағы әллә ниҙәр...
Кем белеп бөтһөн.
Үрләтеүҙе көтәлер бит,
Көтһөн дә көтһөн.
Бәлки, белһә, хәтерләр ул
“Түрәкәй” йырын.
Йыр маҡтай бит, мин дә уға
Ҡаралмам ҡырын.
Дүрт юллыҡтар
***
Күңел бит ул — төрлө сағы була,
Ә рух? Ул — инаныс. Ул төрләнмәй.
Имән олонолай булһа әгәр,
Ел ыңғайына ул бәргеләнмәй.
***
Ниңә икән ҡай бер әҙәм шундай,
Әйтәм быны һалмай йәбергә —
Осрағанда текәлә ул тәүҙә
Ҡул осонда булған әйбергә.
***
Сабырлыҡтың төбө — һары алтын...
Сабыр итә-итә, ғүмер үтә.
Дөрөҫ тә шул! Алтын баһаһына
Гүрҙәрендә кемдер барып етә.
***
Ә бит үҙемде мин үҙем беләм,
Булмаһа ла иңдә затлы елән,
Ил ағаһы нисә йәштә булһа,
Шул йәштә мин аҡбуҙатта еләм.
***
Аңымдамы, әллә ҡанымдамы
Асылымды асҡан туған тел.
Теләгәндер, буғай, кендек инәм,
Туған телеңдән, тип, ҡыуан гел.
***
Зарурлыҡ менән нәфсене
Айыра бел, һин — ҙурлыҡта,
Белһәң, йәнең хозурлыҡта,
Белмәгән бата хурлыҡта.
***
Өнәмәһәм дә мин уны,
Ул барыбер хәтерҙәлер.
Беләм, саҡ ҡына яҙа баҫ,
Сәпәкәйләргә ул әҙер.
***
Масондарҙа йәшертен көс, тиҙәр,
Улар кем һуң? Ҡайһы өммәттән?
Йәшертен көс... Хәтәр... Хәл-торошто
Үҙгәртмәҫ ул тимә кинәттән.
***
Бөлөп бөткән ерҙән күтәрелде!
Ҡоролошто түгел, тормошто
Яңы ҡеүәткә ул көйләп, Ҡытай
Байраҡ итте сәмле ярышты.
***
Илһам, бәлки, шулдыр: еңеү өсөн
Аямауҙыр йәнде, ихтимал.
Ул бит һүҙҙе, фекерҙе һәм хисте
Бергә туплап ҡупҡан ихтилал.
Әҙәп
Мостайҙы хәтерләү... Түрҙе биләй
Ситтән килгән эре-торолар.
Беҙҙекеләр, Мостай вариҫтары,
Тыйнаҡ ҡына ситтә торалар.
Сәскә һала беҙҙекеләр аҙаҡ,
Иҫләй-иҫләй бөйөк әҙипте.
Күрһәтәбеҙ шулай Мостайға хас —
Башҡортҡа хас булған әҙәпте.
Бер ниндәй ҙә бында хилафлыҡ юҡ,
Һин шуныһын бына әйт әле:
Һеҙҙең арала мин ҡалам бит, тип,
Ҡарап ҡала Мостай һәйкәле.
Шәфәҡ нуры
Олоғайғас, хәтер бала саҡҡа
Ҡайта, тиҙәр, бик йыш, раҫ икән.
Шоңҡар сөйөр таһыллыҡҡа әммә
Ҡайтырмынмы, юҡмы мин бүтән.
Был донъяла, дуҫтар, бер ни ҙә бит
Сик-самаһыҙ түгел икән шул.
Ерҙәр ҡалыр, тиеп, ҡар аҫтында,
Көҙҙәр бына килеп еткән шул.
Иҫтә һаман — яуҙа шәһит булған
Атайҙы бер күрге килеүҙәр.
Онотолмай — ҡай саҡ эс һурылып,
Әпәкәйҙең ҡәҙерен белеүҙәр.
Ҡасан, нисек башланғандыр инде,
Китапҡа мин гелән ынтылдым.
Уҡығанда әсәй барлығы ла,
Атай юҡлығы ла онотолдо.
Бил дә шыйтыҡ көйө эшкә сығыу...
Юҡ, өшөтмәй бер ҙә кәзәкей.
Беҙ һабанда, беҙ бесәндә тағы,
Белдек өлгөрөүҙәр ләззәтен.
Шулай үҫте һуғыш балалары...
Ә үкһеүҙәр... Ниңә был хаҡта?
Күкрәк көсө менән күкрәй әҙәм,
Бәлйерәй тик һәлкәү анһатта.
“Беҙ бәхетле!” тиеп йырлатты ил,
Бәхет... Унан һәр саҡ кесеһең.
Йәлсетерлек булмаһа ла тормош,
Өмөт менән һин бит көслөһөң.
Әле, шөкөр, һәр кем үҙ йүнендә,
Өҫтән көтөп юҡтыр инәлеү.
Ә бала саҡ... Беҙҙекенә инде
Хәҙергегә ҡайҙа тиңәлеү!
Була ғына күрһен һаман шулай,
Зирәклектәр хәҙер — бишектән.
Ә үткәндәр — иҫтә. Рәхмәт, тимен,
Ул барыбер беҙҙе кеше иткән.
Олоғайғас бына, бала саҡҡа
Ҡайтыла, ти, раҫтыр был һүҙҙәр.
Ҡар аҫтында ҡалмаһын тип әллә,
Хәтерҙе бит яҡтырта көҙҙәр.
Яҡтыртһын ул, уны, яҡтылыҡты
Ҡалдырыу бит зарур ейәндә.
Байып барһа ла бит, яна ҡояш!
Киске шәфәҡ нуры үләндә.
Барлау
Барлай күңел яҡындарҙы,
Көс төшөрмәй инсафҡа.
Һеҙ — һеҙҙеңсә, мин үҙемсә
Күҙ һалам шиғри сафҡа.
Мостай Кәрим, Назар Нәжми —
Олуғ зат, остаз улар.
Рауил Бикбай... Рух ҡомары
Бөркөтлө үрҙәр яулар.
Бабич менән Рәми мине
Ситләтмәҫ , белеп әйтәм.
Аҡмулла һәм Рәшит Шәкүр —
Үҙ инде улар күптән.
Һуҡранмаһасы кем берәү,
Тик улармы, тип, сафта.
Һеҙ — һеҙҙеңсә, мин — үҙемсә,
Ниңә бында сафсата?!
Ә Салауат Әбүзәр һуң,
Уғамы ни урын тар?
Ағай — оло, мин — ҙур тигән
Мәүлит бар, Хисмәт тә бар.
Шағирәләр... Кемдәр моңдаш?
Улар үҙҙәре белә.
Зауыҡлы, ихлас һүҙ менән
Бер ҡорҙа улар килә.
Барлай күңел яҡындарҙы,
Көс төшөрмәй инсафҡа.
Өмөттәр бағлап йәштәргә,
Күҙ һалам шиғри сафҡа.
Читайте нас:
© 2025 Сайт издания "Агидель"
Издатель: Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом
«Республика Башкортостан».
Адрес: 450079, Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Журнал зарегистрирован Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан
(Управлением Роскомнадзора по Республике Башкортостан).
Свидетельство ПИ № ТУ 02-01565 от 31.10.2016 г.
Журнал Башҡортостан Республикаһының Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттә теркәлде.
Таныҡлыҡ ПИ № ТУ 02-01565 31.10.2016 йылдан.
Редакция хеҙмәткәрҙәре
Мөнир Сәхиулла улы ҠУНАФИН - баш мөхәррир
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ - баш мөхәррир урынбаҫары
Луиза КИРӘЕВА - яуаплы сәркәтип
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА - бүлек мөхәррире
Салауат ӘБҮЗӘР - бүлек мөхәррире
Илнур ЮЛБАРЫҪОВ - бүлек мөхәррире
Миңзәлә АСҠАРОВА - сайт буйынса өлкән мөхәррир
Дилбәр ИШМОРАТОВА - өлкән корректор
Фәрзәнә ТУЛЫБАЕВА - биҙәлеш мөхәррире
Мөхәрририәт
Айгиз БАЙМӨХӘМӘТОВ
Таңсулпан ҒАРИПОВА
Гөлсирә ҒИЗЗӘТУЛЛИНА
Неля ҒӘЙНЕТДИНОВА
Тамара ҒӘНИЕВА
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ
Йомабикә ИЛЬЯСОВА
Луиза КИРӘЕВА
Зөлфиә ХАННАНОВА
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА
Салауат ӘБҮЗӘР
Әмир ӘМИНЕВ
Азамат ЮЛДАШБАЕВ
Гөлнур ЯҠУПОВА
Банкта беҙҙең реквизиттар: журнал «Агидель», ИНН:0278066967/КПП027843012
БИК:048073770
к/с 30101810600000000770
р/счет №40602810200000000009
Филиал ПАО “БАНК УРАЛСИБ” в г. Уфа
Телефон
8(347)2-92-77-66
Электрон почта
Адресы
г. Уфа, ул. 50 лет Октября, 13, 5-й этаж
Реклама хеҙмәте
8(347)2-92-77-66
Редакция
8(347)2-92-77-66
Ҡабул итеү бүлмәһе
8(347)2-92-77-66