Башҡортостандың халыҡ шағиры Ҡәҙим Аралбай: "Туған телебеҙ хаҡында уйланайыҡ!"

#Ағиҙелжурналы

"Башҡорт балаларының туған телебеҙҙә һөйләшмәүе, милли һыҙаттарыбыҙҙы юғалта барыуы бөгөн бер мине генә түгел, ә бик күптәрҙе борсой, хәүефләндерә торғандыр. Телебеҙҙең көндән-көн урыҫлаша барыуына мәктәптәрҙә башҡорт телендә уҡытыуҙың бик ныҡ ҡыҫҡартылыуы, компьютер, интернет йоғонтоһо ла ныҡ булышлыҡ итә. Бынан тыш хәҙер һәр баланың тиерлек ҡулында планшет йә смартфон, сенсорлы телефон бар. Китап тотаһы урынға бала иң тәүҙә шуларҙы ҡулына ала. Бына ошондай төрлө типтағы техник сараларҙың барыһы ла йәш быуындың зиһенен томалауға, аңын томанлауға ҡоролған. Бала ана шул экранда күренгән тауышлы йәнһүрәттәр донъяһы менән йәшәй, ә үҙе йәшәгән ысынбарлыҡтағы донъяға (реаль тормошҡа) бөтөнләй ят итеп ҡарай. Был хәлде ғалимдар «оболванивание детской психики» тип тә атайҙар. Уны башҡортсаға һүҙмә-һүҙ тәржемә итеп тә тормай шуны әйтергә була: бала күңелен һындырыу, ғәрипләү. Ул йәнле һүрәттәр араһында йыртҡыслыҡ, яуызлыҡ, ҡаты бәғерлелек, тупаҫлыҡ, йәмғиәттә көс культын тәрбиәләгән «боевиктар» ҙа етерлек. Иң ҡурҡыныслыһы ана шул. Йәш бала күңелендә йәлләү, ҡурсалау, теләктәшлек, әҙәп, ярҙамсыл булыу кеүек күркәм сифаттар, хис-тойғолар яйлап-яйлап һүнә бара. Туған тел, тәрбиә, тәбиғәт, тыуған ер, тыуған ил – Ватан, тыныслыҡ төшөнсәләренә бөгөнгө бала күңелендә урын ҡаламы-юҡмы инде? Бына ошондай уйҙар мине борсой. Бер мине генә түгелдер.

Әлбиттә, тормошта борсоған нәмәләр күп, һәм был проблемаларҙың (әйтәйек, эскелек, эшһеҙлек, әхләҡһеҙлек, мәктәптәрҙе ябыу, сит-ят мигранттарҙың килеп тулыуы, ерҙәребеҙҙе һатып алыуы һ.б.) һәр береһе хаҡында Башҡортостан радиоһы һәм телевидениеһы аша махсус һөйләшеү, «түңәрәк өҫтәл»дәр ойошторғанда ла насар булмаҫ ине. Былары – беҙҙең ҡулдан килә торғандары. Ә яҙыусылар, журналистар булдыра алмағанын хоҡуҡ һаҡлау, республикала тәртип булдырыу органдары башҡарырға тейештер".

"Урал батыр рухы һаҡланһын..." мәҡәләһенән.

Читайте нас:

© 2024 Сайт издания "Агидель"
Издатель: Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом
«Республика Башкортостан».
Адрес: 450079, Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.

Журнал зарегистрирован Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан
(Управлением Роскомнадзора по Республике Башкортостан).
Свидетельство ПИ № ТУ 02-01565 от 31.10.2016 г.
Журнал Башҡортостан Республикаһының Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттә теркәлде.
Таныҡлыҡ ПИ № ТУ 02-01565 31.10.2016 йылдан.

Редакция хеҙмәткәрҙәре
Мөнир Сәхиулла улы ҠУНАФИН - баш мөхәррир
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ - баш мөхәррир урынбаҫары
Луиза КИРӘЕВА - яуаплы сәркәтип
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА - бүлек мөхәррире
Салауат ӘБҮЗӘР - бүлек мөхәррире
Илнур ЮЛБАРЫҪОВ - бүлек мөхәррире
Миңзәлә АСҠАРОВА - сайт буйынса өлкән мөхәррир
Дилбәр ИШМОРАТОВА - өлкән корректор
Фәрзәнә ТУЛЫБАЕВА - биҙәлеш мөхәррире

Мөхәрририәт
Айгиз БАЙМӨХӘМӘТОВ
Таңсулпан ҒАРИПОВА
Гөлсирә ҒИЗЗӘТУЛЛИНА
Неля ҒӘЙНЕТДИНОВА
Тамара ҒӘНИЕВА
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ
Йомабикә ИЛЬЯСОВА
Луиза КИРӘЕВА
Зөлфиә ХАННАНОВА
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА
Салауат ӘБҮЗӘР
Әмир ӘМИНЕВ
Азамат ЮЛДАШБАЕВ
Гөлнур ЯҠУПОВА

Банкта беҙҙең реквизиттар: журнал «Агидель», ИНН:0278066967/КПП027843012
БИК:048073770
к/с 30101810600000000770
р/счет №40602810200000000009
Филиал ПАО “БАНК УРАЛСИБ” в г. Уфа

Телефон

8(347)2-92-77-66

Электрон почта

[email protected]

Адресы

г. Уфа, ул. 50 лет Октября, 13, 5-й этаж

Реклама хеҙмәте

8(347)2-92-77-66

Редакция

8(347)2-92-77-66

Ҡабул итеү бүлмәһе

8(347)2-92-77-66