Бөтә яңылыҡтар
Шиғриәт
1 Февраль 2018, 17:56

РОБАҒИҘАР (РУБАИ)

Кисәге көн ҡайҙа?– Бары уйҙа инде.– Ә иртәгәң?– Килер төндөң ҡарынында.– Төн килер ул, бәлки. Ә һуң көн тыуыуғаЫшанысың бармы?.. Шунан уйла инде.

Мәүлит ЯМАЛЕТДИН



***

– Кисәге көн ҡайҙа?

– Бары уйҙа инде.

– Ә иртәгәң?

– Килер төндөң ҡарынында.

– Төн килер ул, бәлки. Ә һуң көн тыуыуға

Ышанысың бармы?.. Шунан уйла инде.

(– Где день вчерашний твой?

Он в мыслях, в памяти хранится.

А завтра где?

Оно из дня грядущего родится.

И может, ночь придет. А вот уверен ты вполне,

Что день наступит вновь? Ответа нет, уж как ни биться...)


***

Кем ул төрки, тип әйтһәләр: “Беҙ!” – тигәндәр бар ине,

Дәүләт ҡорған Илтерәштәр, Күлтәгиндәр бар ине;

Төркиҙәрҙең был донъянан юйылмауының хаҡын

Үҙҙәренең йәне менән түләгәндәр бар ине.

(Коль вопрошали: “Кто же тюрки?”

“Это мы!” – звучал ответ,

Хоть мир потрясших Ильтеряшов, Кюльтегинов больше нет.

За то, чтобы народы тюрков не сошли с лица земли,

Своими жизнями платили предки сотни лет).


***

Ун бәләнең егермеһе – әлеге шул хәмерҙән.

Тик көлөргә ашыҡма был сәйерерәк хәбәрҙән:

Бәләләрҙең унауынан был донъяла интекһәң,

Унауынан ахирәттә ут йоторға әҙерлән.

(От десяти злосчастий двадцать – все же от спиртного.

Но ты смеяться не спеши от вывода такого:

Коль десять бед тебя на этом свете будут мучить,

То десять мук еще в аду добавит кара Бога!)


***

Әпәкәйҙең ысын тәме асыҡҡанда беленер,

Ял итеүҙең рәхәтлеге талсыҡҡанда беленер.

Былар яҡшы аңлашыла. Ә быны аңлау ҡыйын:

Ғүмеркәйҙәрҙең ҡәҙере йән сыҡҡанда беленер.

(При голоде ты хлеба настоящий вкус узнаешь,

Когда устанешь ты – блаженства отдыха познаешь.

Все это так понятно. А вот как понять одно,

Что ценность жизни только перед смертью признаешь?..)


***

Төн ҡараһы һөймәй көндө, нишләтәһең,

Көн яҡтыһы ҡыуа төндө, нишләтәһең.

Хатта йәнһеҙ килеш ике тәкә башы

Бер ҡаҙанға һыймай инде, нишләтәһең.

(Враждует ночи мрак со светом, что поделать,

А дня лучи ночь гонят прочь, что поделать.

Известно уж давно: при варке мяса в казане

Для голов бараньих места нет, уж что поделать).


***

Ижад – мәңге осланмаҫ бер әҫәр икән,

Хис һәм фекер донъяһына сәфәр икән.

Ә ижадсы – бер мосафир. Барлыҡ йөгө –

Ҡулда ҡәләм, алдында бер дәфтәр икән.

(Что творчество? – Особый, вечно бесконечный труд,

А в странствие в мир мыслей, чувств пути всегда ведут.

А авторы – паломники. Бедна их ноша:

С собой лишь карандаш, тетрадь для творчества берут).


***

Йәшәү сере ниҙә? Белмәй һис бер бәндә.

Яуап, бәлки, үлән, йәнлек, ҡош телендә?

Тик уларҙы аңлау беҙгә бирелмәгән,

Ептең осо йәшерелгән бик тәрәндә.

(А тайна жизни в чем? О том не знает Божий раб.

Ответ, быть может, в языке зверей, и птиц, и трав?

Но не дано нам их понять, постичь. Всевышний

Запрятал тайну глубоко и скрыл, концы убрав).


***

Тыуҙыҡ.

Күрҙек.

Кем ҡотолған күрәсәктән,

Сикте үтеп, сикһеҙлеккә керәсәктән;

Йәшәү тигән мең дөйәләй бүләк өсөн

Бер төймәләй генә әжер бирәсәктән?

(Мы родились. Пожили. Кто избавлен от судьбы?

Границу перейдя, затем в безвестность входим мы.

А там за жизнь – подарок в тысячу верблюдов –

Вознагражденье, может, ждет с наперсток нас, увы).


***

Иң ҡиммәте ерҙә нимә? Кем белә?

Нимә өсөн донъяла ҡан түгелә?

Ғүмерҙән дә ҡиммәтлерәк – азатлыҡ,

Кәрәге юҡ унһыҙ тормош үҙе лә!

(На свете что ценней всего? Кто это знает?

Из-за чего из века в век кровь проливают?

Дороже жизни, говорят, людей свобода.

А без нее и жизнь не жизнь – так утверждают).


***

Бөгөн ҡояш – Йыһандағы шәм – тотолдо.

Ғауам тынды. Ер менән күк шомға тулды.

Хәүеф үтеп, Ай артынан күренгәс тә,

Ул яҡтыраҡ янып киткән кеүек булды.

(Сегодня солнце – светоч мира – медленно затмилось.

Народ притих. И все кругом в тревогу погрузилось.

Когда луна лик солнца наконец открыла,

То показалось: ярче прежнего оно светилось).


***

Һәр бер ғашиҡ һөйгәненә: “Яратам, – ти, –

Һин теләһәң, ҡышын былбыл һайратам”, – ти.

Тормош көлә: “Башҡа-башҡа еп инегеҙ,

Икегеҙҙе бер йомғаҡҡа сиратам”, – ти.

(Возлюбленной Ромео каждый скажет: “Я люблю!

Коли захочешь, буду петь, подобно соловью!”

Судьба смеется: “Были вы порознь, как нити,

Теперь обоих вас в один клубок легко совью”).


***

Ҡағылып та һуғылып ваҡыт карабында,

Айҡалабыҙ мәңгелектең даръяһында.

Ел уйнатҡан елкәндәре, гүйә, шаршау

Кәмит менән фажиғәләр араһында.

(На судно Времени нас всех судьба бросает

И в море Вечности нещадно нас мотает.

А паруса, что треплет ветер, – это ширма,

Что жизни фарсы или драмы открывает).


"Ағиҙел", № 1, 2018 й.
Читайте нас: