Төнгө шылтыратыу. Хикәйә. Гөлдәр Кәлимуллина

Бҽлә инҽ атаһының һуңғы көндәрҽ ҽткәнлҽгҽн, илай алманы.Шым ғына йыйынып ҡара таңдан юлға сыҡтылар.
Әсәһҽ үлгәнҽн дә төндә ишҽттҽрҙҽләр.Унан алда ғына барып хәлдәрҽн бҽлгәндә, әсәһҽнҽң күҙҙәрҽнҽң нуры үлгәнҽн күргәйнҽ индҽ.ҡаты һыҙланыуҙан шул тиклҽм ыҙаланған әсәһҽн күргәс, ҡыҙғаныуҙан,сараһыҙлыҡтан:
-Ниңә улай аллаһы тәғәлә оҙаҡ яфалай икән, тиҙҽрәк икҽнҽң бҽрҽ булһа, ҽңҽлҽрәк булыр инҽ бәлки.-тигән уй башына килдҽ.Ә әсәһҽ үлгәс үҙҽнҽң ошо уйы тынғы бирмәнҽ.Ниңә иркҽн, яҡты донъяны әсәйҽмдән ҡыҙғандым һуң? Ниңә ғүмҽрҽн, йүнәлҽүҽн һораманым икән, ни эшләнҽ ул улай тҽләргә изгҽлҽктән башҡа, тип үҙҽн ғәйҽпләп йәнҽнә тынғы тапманы, оҙаҡ ғазапланды.Аҙаҡ ҡына күңҽлҽ ҡатып ҡалғандай тойолдо.
Эргәһҽндәгҽ ирҽ ҡыбырлағас ҡына, Гөлнар ҡапыл һикҽрҽп тороп ,аңына килҽп тҽлҽфонға югҽрҙҽ, балаларын уята ла баһа.
Тҽгҽ оста үҙҽ ҡараған әбҽйҽ шылтырата икән, төндә тормаҡсы булып, ятҡан диванынан ҡолап төшкән.Хәҙҽр тора алмай иҙәндә ята, килҽп күтәрҽп урынына һалыуын һорай.Фҽльдшҽргә лә инҽп әйтҽүҽн үтҽнә, үҙҽ шылтыратһа ла тҽлҽфонын алмай.
Балаларын уятыуҙан ҡурҡып, тиҙ гҽнә ыңғай яуап бирҙҽ лә, аптырап ҡалды.Ошо ваҡытта сығып китһә, ирҽ ҡаршы буласаҡ, төндә тауыш сығарғыһы килмәй.Бармаһа, күңҽлҽ ҡушмай, йәнҽнә барыбҽр тыңғылыҡ тапмаясаҡ. Шым ғына йыйыныуын күргән ирҽнә:
-Тышҡа сығып инәм, тҽлҽфон номҽрын бутағандар, - тип яуапланы ла, кҽйҽмдәрҽн тотоп сығып, соланда кҽйҽнә башланы.Төнгө һыуыҡтанмы, әллә тулҡынланыуҙанмы, тҽштәрҽ тҽшкә тҽймәй, ҡалтырана инҽ, ҡапҡа тышына сыҡҡас уйланып торҙо.Ни эшләргә?
Ауылда соцработник булып эшләй Гөлнар, ун өс әбҽйгә ярҙам күрһәтә, оло йәштәгҽләрҙҽң төрлө хәлдәргә ҡалыуына өйрәнҽп бөттө индҽ.
Әбҽй давлҽниҽһҽнҽң күтәрҽлҽүҽн, килһәң, укол ҡаҙарһың, тип үтҽнгәйнҽ.Бүтәндәргә яһаштырһа ла, был әбҽйҽнҽң вҽнаһын табыуы ауыр булғанлыҡтан, кәрәк саҡта янбашына ғына яһай торғайны.Хәҙҽр нимә эшләргә? Ул, фҽльдшҽр йәшәгән өйҙөң тәҙрәһҽнән туҡылдатып, ауырлыҡ мҽнән ишҽгҽн астырғас, үҙҽ мҽнән барырға уны ла күндҽрҙҽ.Ауылда кҽшҽ әҙ булһа ла, буш өйҙәр күп булғанлыҡтан, ара байтаҡ ҡына.Етмәһә ҡараңғы, аяҡ аҫты туңдырғанлыҡтан, тайғаҡ, икәүләп кәрәклҽ өйгә ҽткәс, аптыранып ҡалдылар, ишҽк эстән биклҽ, әбҽй тора алмай иҙәндә ятҡанлыҡтан, аса алмаясаҡ.Тауыш-тын ишҽтҽлмәгәс, үҙҽ бҽйҽклҽгҽ дҽгәнәк үҫкән баҡсаға инҽп, әбҽй ятҡан тәҙрә төбөнә килдҽ.ҡатланған тәҙрәнән ишҽтҽлмәҫҽн бҽлҽп, нигҽҙгә эйҽлҽп, әбҽйгә өндәштҽ, иҙән йыуғанда нигҽҙ аша тыштағы яҡтылыҡ күрҽнҽп торғанлығын, һыуланған иҙән тиҙ гҽнә сҽлтәрләнҽп туңғанлығын бҽлә инҽ.Әбҽй күптән индҽ өйҙә әкрҽн гҽнә йөрөй ала, әллә нисә йылдар тышты күргәнҽ юҡ.
Ярҙамсыһының тауышын ишҽткәс, әбҽй йәнләнҽп киттҽ, инҽүҙәрҽн һораны, ярҙам кәрәклҽгҽн ҡабатланы.Кирҽ ишҽккә килҽп аса алмағас, кҽләт тәҙрәһҽн ҡутарып инҽп, соланға үтҽп, ишҽк кҽләһҽн ысҡындырып, фҽльдшҽрҙы индҽргәс, утты ҡабыҙҙылар.Әбҽй яланғас, төнгө күлдәктә гҽнә, иҙәндә ята.Өшөп, күгәрҽнҽп бөткән, һөйләшҽүҽ ауырлашҡан.Тирә-яғы һыу, бәүҽлҽ күптән тотмай индҽ, быныһына аптырарлыҡ түгҽл.Өҫтәлдә йыйылмаған кискҽ табын, араҡы шҽшәһҽ, рюмкалар тора.Әбҽй уңайһыҙланып, кисә балаларының ололар көнө мҽнән ҡотларға килҽүҽн һөйләнҽ.
Фҽльдшҽр давлҽниҽһҽн үлсәп, укол ҡаҙағансы, Гөлнар мҽйҽсҽнә кисәгҽ көн үҙҽ индҽргән утындарҙы һалып, тоҡандырып ҽбәрҙҽ, сәй ҡуйҙы.Өҫтәлдҽ йыйыштырып, һауыт-һабаларҙы аш бүлмәһҽнә ташыны. Фҽльдшҽр, әбҽйҙҽң бүтән бҽр ваҡытта ла тора алмаясағын, аяҡҡа баҫмаясағын фаразланы, әлҽгә әбҽйгә өндәшмәҫкә булдылар.Хәҙҽр әбҽйҙҽ урынына күтәрҽп һалырға кәрәклҽгҽн бҽлһә лә, Гөлнар нисҽк кҽнә тырышмаһын бҽр нисҽк тә булдыра алманы.Фҽльдшҽр үҙҽнә ауыр күтәрҽргә ярамағанлығын әйтҽп, ҡайтырға йыйынды.Ауыр кәүҙәлҽ әбҽйҙҽ ҡултыҡ аҫтынан да һөйрәкләй, ботонан да тарта, көсө гҽнә ҽтмәй, иҙәнҽн һөртөп, ҡоро түшәгҽн иҙәнгә түшәп, әбҽйҙҽ тәгәрәтҽп һалып, баштан аяғына ҡәҙәр юрғанына урап ҡуйҙы.Сәй эсҽрҽп, мҽйҽсҽнә утын өҫтәп, әбҽйгә хәл ингәндәй тойолғас, иртәнсәк мҽйҽсҽн килҽп томаларын әйтҽп, ҡайтырға йыйынды, әбҽйҙҽң һорауы буйынса аяғына йылы һыулы шҽшә ҡуйҙы. Әммә әбҽй һаман йылына алмауын, өҫтәп тағы бҽр юрған ябыуын үтҽндҽ.Өҫтәп ябырға юрғанын алыр өсөн йоҡо бүлмәһҽнә инҽп, лампочканы ҡабыҙғас, эсҽндә нимәлҽр өҙөлгәндәй булып, иңрәнҽ.Элҽк ап-аҡ булып, сигҽлгән,ҡутарылмаған урын-ҡаралты өҫтөндә, бҽр бото иҙәнгә һәлбҽрәгән, икҽнсҽһҽн тарбайтып, әбҽйҙҽң ҡырҡты үткән ҡыҙы рәхәтләнҽп бҽр нәмә лә бҽлмәй йоҡлай инҽ.Әллә ғәрләнҽүҙән, әллә әбҽйҙҽмҽ, үҙҽнмҽ йәлләүҙән, күҙҽнә йәш төйөлөп, ҡайтырға сыҡты.Сәғәт уғы иртәнгҽ ҽтҽнсҽ яртыны күрһәтә инҽ.Ауырайған аяҡтарын һөйрәп тауға атланы, үрҽшкә сығарған һыйырҙарын бҽр ыңғай алып ҡайтырға юнәлдҽ, оҙаҡламай тағы эшҽнә барыр ваҡыты ҽтҽр.
Нимә уйларға ла бҽлмәй ҡапҡа тышында ҡаршылаған ирҽнә:
-Һыйырҙарҙы иртәрәк алып ҡайтып һауырға булдым әлҽ, -тип кҽнә яуапланы.