+7 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
Рухи хазиналар
23 Сентябрь 2020, 12:27
Тәфтиләү
«Тәфтиләү» көйөнөң тарихы 1735—1736 йылдағы башҡорт ихтилалын баҫтырыуҙа үтә лә ныҡ ҡанһыҙлыҡ күрһәткән Ырымбур экспедицияһы етәксеһең ярҙамсыһы мырҙа Ҡотломөхәмәт Мамешевтың (христиан диненә күскәс — Алексей Иванович Тевкелев) исеме менән бәйле.Тулы мәғлүмәт һәм видеояҙма сайтта#Ағиҙел#АғиҙелЖурналы#Тарих#Тәфтиләү#Тевкелев
Ҡатындарҙы, балаларҙы йыртҡыстарса үлтереп үсен ҡандырған палач Алексей Тевкелевҡа мәңгелек ҡарғыш һаҡлана.
1736 йылда Полковник Тевкелев һәм Мартынов отрядтары 50-нән ашыу башҡорт ауылдарын утҡа тота. 2000 кеше үлтерелә. Балыҡсы улусының Һөйәнтүҙ ауылын бер төн эсендә көлгә әйләндерә. 1000 кеше һәләк була. Һөйәнтөҙ фажиғаһенән ихтилал ҙур көс менән яңынан тоҡана, был башҡорт халҡы тарихындағы һуғыштарҙың иң ауыры була.
1739—1740 йылдарҙа 725 ауыл яндырыла. Край тулыһынса бөлгөнлөккә төшә һәм аслыҡҡа дусар ителә.
1735 йылдан 1740 йылға тиклемге осорҙа ихтилалдарҙа үлтерелгән, аҫылған, каторгаға оҙатылғандар менән бергә башҡорт халҡы 60 мең кешеһен юғалта. Әммә азатлыҡ өсөн ҡанлы көрәш туҡталмай. Ошондай фетнәләрҙе баҫтырыр өсөн батша генералдары Румянцев, Соймонов, Татищев, Урусов Башҡортостанға ебәрелә.
Алексей Ҡотломөхәмәт Тевкелев Тәфтиләү башҡорт ауылдарын яндырып дан-шөһрәт ҡаҙана, генерал-майор исеменә үрләй, бүләккә крепостной крәҫтиәндәр менән ауылдар, имениелар ала. Түрәлек менән маһайып көн итә. Уның улын, Осип Тевкелевты Пугачев яуында Алдар батырҙың ейәне Ҡаранай батыр аҫып үлтерә.
Читайте нас:
© 2024 Сайт издания "Агидель"
Издатель: Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом
«Республика Башкортостан».
Адрес: 450079, Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Журнал зарегистрирован Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан
(Управлением Роскомнадзора по Республике Башкортостан).
Свидетельство ПИ № ТУ 02-01565 от 31.10.2016 г.
Журнал Башҡортостан Республикаһының Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттә теркәлде.
Таныҡлыҡ ПИ № ТУ 02-01565 31.10.2016 йылдан.
Редакция хеҙмәткәрҙәре
Мөнир Сәхиулла улы ҠУНАФИН - баш мөхәррир
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ - баш мөхәррир урынбаҫары
Луиза КИРӘЕВА - яуаплы сәркәтип
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА - бүлек мөхәррире
Салауат ӘБҮЗӘР - бүлек мөхәррире
Илнур ЮЛБАРЫҪОВ - бүлек мөхәррире
Миңзәлә АСҠАРОВА - сайт буйынса өлкән мөхәррир
Дилбәр ИШМОРАТОВА - өлкән корректор
Фәрзәнә ТУЛЫБАЕВА - биҙәлеш мөхәррире
Мөхәрририәт
Айгиз БАЙМӨХӘМӘТОВ
Таңсулпан ҒАРИПОВА
Гөлсирә ҒИЗЗӘТУЛЛИНА
Неля ҒӘЙНЕТДИНОВА
Тамара ҒӘНИЕВА
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ
Йомабикә ИЛЬЯСОВА
Луиза КИРӘЕВА
Зөлфиә ХАННАНОВА
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА
Салауат ӘБҮЗӘР
Әмир ӘМИНЕВ
Азамат ЮЛДАШБАЕВ
Гөлнур ЯҠУПОВА
Банкта беҙҙең реквизиттар: журнал «Агидель», ИНН:0278066967/КПП027843012
БИК:048073770
к/с 30101810600000000770
р/счет №40602810200000000009
Филиал ПАО “БАНК УРАЛСИБ” в г. Уфа
Телефон
8(347)2-92-77-66
Электрон почта
Адресы
г. Уфа, ул. 50 лет Октября, 13, 5-й этаж
Реклама хеҙмәте
8(347)2-92-77-66
Редакция
8(347)2-92-77-66
Ҡабул итеү бүлмәһе
8(347)2-92-77-66