-4 °С
Болотло
Бөтә яңылыҡтар
МЕҢ ДӘ БЕР КҮҘӘТЕҮЕМ. Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ.
8 Апрель 2021, 15:30
Иң матур башҡорт һүҙе
Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайының иң матур башҡорт һүҙен билдәләү буйынса ойошторған сараһының телебеҙҙә булған, әммә онотолоуға дусар ителгән һүҙҙәрҙе терелтеү йәһәтенән әһәмиәте баһалап бөткөһөҙ. Йылдан-йылға тиерлек һүҙ байлығыбыҙ һиҙелерлек кәмей бара. Бигерәк тә һуңғы йылдарҙағы эстрада йырҙарының текстарын уҡығанда аҙым һайын абынаһың. Ғөмүмән, ул йыр һүҙҙәре "Башҡортса былай яҙырға ярамай" тигән әсбапты хәтерләтә. Уларҙағы примитивлыҡты, мәғәнәһеҙлекте уҡып ҡоларлыҡ, ҡолап иларлыҡ.Һәр башҡорт кешеһе өсөн матур һүҙҙәр иң беренсе нәүбәттә әсәһенең әйткән һүҙҙәре булып хәтеренә уйылып ҡала. Беҙҙең әсәйҙең дә тик үҙе генә ҡулланған һүҙҙәре булды. Әйтәйек, беҙ тыңлашмай шаярһаҡ, ул "эздәләү килә, шымығыҙ" тип тыя торғайны. Йәки булмаһа ваҡ картуфты әсәйебеҙ "ҡондорлаҡ", ҡыйыҡһыҙ өйҙө "туҡалаҡ өй" тип атай торғайны. Телмәрендә "ҡәп" тигән көсәйтеү һүҙен дә ҡуллана ине, мәҫәлән, "әйтмәк ҡайҙа, ҡәп ҡайҙа", һ.б.Мин быларҙы ни өсөн килтерәм һуң? Комиссия иң матур башҡорт һүҙен билдәләгән саҡта онотолоуға дусар булған һутлы яңғырашлы ошондай аҫыл һүҙҙәребеҙгә иңтибар итһә ине. Тағы ла баһалаусыларға ике генә тәҡдимем дә бар:
1.Телебеҙҙәге дөйөм һүҙҙәрҙең 30 процент самаһы башҡа телдәрҙән үҙләштерелгән һүҙҙәр. Иң матур башҡорт һүҙҙәрен билдәләгән саҡта был хәл иҫәпкә алынһа ине.Ҡыҫҡаһы, мин бында телебеҙҙең тамыр һүҙҙәре хаҡында әйтергә теләйем.
2.Телебеҙҙәге байтаҡ һүҙҙәр бер үк ваҡытта күп кенә төрки телдәрҙә уртаҡ булып иҫәпләнә. Шуға күрә ихтирам, иғтибар, миһырбанлы, мөхәббәт кеүек һ.б. һүҙҙәр иң матур башҡорт һүҙе генә булып иҫәпләнә аламы? Телселәр мотлаҡ рәүештә был һүҙҙәрҙең килеп сығыуын, тамырын тикшереп сыҡҡандан һуң ғына ҡарар ҡабул ителһә ине. Ни өсөн тигәндә иң матур башҡорт һүҙе тип билдәләнгән һүҙҙе башҡа төрки телле халыҡтар ҙа беҙҙеке тип дәғүә белдереүе бар.
2.Телебеҙҙәге байтаҡ һүҙҙәр бер үк ваҡытта күп кенә төрки телдәрҙә уртаҡ булып иҫәпләнә. Шуға күрә ихтирам, иғтибар, миһырбанлы, мөхәббәт кеүек һ.б. һүҙҙәр иң матур башҡорт һүҙе генә булып иҫәпләнә аламы? Телселәр мотлаҡ рәүештә был һүҙҙәрҙең килеп сығыуын, тамырын тикшереп сыҡҡандан һуң ғына ҡарар ҡабул ителһә ине. Ни өсөн тигәндә иң матур башҡорт һүҙе тип билдәләнгән һүҙҙе башҡа төрки телле халыҡтар ҙа беҙҙеке тип дәғүә белдереүе бар.
23.11.2020
"Мең дә бер күҙәтеүем"
яҙмаларынан 377-се күҙәтеү
"Мең дә бер күҙәтеүем"
яҙмаларынан 377-се күҙәтеү
Читайте нас:
© 2024 Сайт издания "Агидель"
Издатель: Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом
«Республика Башкортостан».
Адрес: 450079, Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.
Журнал зарегистрирован Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан
(Управлением Роскомнадзора по Республике Башкортостан).
Свидетельство ПИ № ТУ 02-01565 от 31.10.2016 г.
Журнал Башҡортостан Республикаһының Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттә теркәлде.
Таныҡлыҡ ПИ № ТУ 02-01565 31.10.2016 йылдан.
Редакция хеҙмәткәрҙәре
Мөнир Сәхиулла улы ҠУНАФИН - баш мөхәррир
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ - баш мөхәррир урынбаҫары
Луиза КИРӘЕВА - яуаплы сәркәтип
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА - бүлек мөхәррире
Салауат ӘБҮЗӘР - бүлек мөхәррире
Илнур ЮЛБАРЫҪОВ - бүлек мөхәррире
Миңзәлә АСҠАРОВА - сайт буйынса өлкән мөхәррир
Дилбәр ИШМОРАТОВА - өлкән корректор
Фәрзәнә ТУЛЫБАЕВА - биҙәлеш мөхәррире
Мөхәрририәт
Айгиз БАЙМӨХӘМӘТОВ
Таңсулпан ҒАРИПОВА
Гөлсирә ҒИЗЗӘТУЛЛИНА
Неля ҒӘЙНЕТДИНОВА
Тамара ҒӘНИЕВА
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ
Йомабикә ИЛЬЯСОВА
Луиза КИРӘЕВА
Зөлфиә ХАННАНОВА
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА
Салауат ӘБҮЗӘР
Әмир ӘМИНЕВ
Азамат ЮЛДАШБАЕВ
Гөлнур ЯҠУПОВА
Банкта беҙҙең реквизиттар: журнал «Агидель», ИНН:0278066967/КПП027843012
БИК:048073770
к/с 30101810600000000770
р/счет №40602810200000000009
Филиал ПАО “БАНК УРАЛСИБ” в г. Уфа
Телефон
8(347)2-92-77-66
Электрон почта
Адресы
г. Уфа, ул. 50 лет Октября, 13, 5-й этаж
Реклама хеҙмәте
8(347)2-92-77-66
Редакция
8(347)2-92-77-66
Ҡабул итеү бүлмәһе
8(347)2-92-77-66