Кисенбикәме, әллә Киҫәнбикәме? Салауат Әбүзәрҙең яңы әҫәре яуап эҙләй.

Салауаттың “Кисенбикә юлы”н уҡып сыҡҡандан һуң үҙем өсөн бәләкәй генә асыш яһаным. Академик Ғайса Хөсәйеновтың “Ҡанлы илле биш” романынан һуң беренсе тапҡыр шул кимәлдәге, шул бейеклектәге, шул тәрәнлектәге повесты уҡыным. Роман донъя күргән шул осорҙан да сирек быуатлап ғүмер үткән икән. Ике әҫәр бер-береһен ҡабатламай, дәһшәтле 18-се быуаттың ҡанлы биттәрен аса ғына.

“Кисенбикә юлы” хаҡында тәнҡитселәр киләсәктә, бәлки, үҙ һүҙен әйтер, һәр хәлдә, шулай уйлайбыҙ, ә бына уҡыусыларҙың фекере билдәле инде. Әҫәр былтыр октябрь һанында донъя күргән һәм ике меңдән ашыу тираж менән таралған. Бынан тыш 20 октябрҙә сайтҡа (agidel.rbsmi.ru) ҡуйылған һәм ошо көнгә тиклем, йәки ярты йыл эсендә 2750-нән ашыу кеше уҡыған. Халыҡ уҡымай, әҙәбиәт менән ҡыҙыҡһынмай, яҙыусылар тормоштан ситләште, тип ғәйеп ташлаусыларға яуап һымаҡ яңғырай был фәһемле һандар. Салауат Әбүзәрҙе Салауат Юлаев исемендәге премияға лайыҡ шағир итеп белә инек, хәҙер ул прозала ла үҙ юлын тапты, хатта ҡайһы бер яҙыусыларыбыҙ көнләшеп уҡырлыҡ әҫәрҙәр яҙа.

“Кисенбикә юлы” урта мәктәптә уҡытыу программаһына индерерлек әҫәр. Тик ҡайһы бер ҡәләмдәштәребеҙ Кисенбикәне Киҫәнбикә тип атап хаталанмаймы икән? Кисенбикәме, әллә Киҫәнбикәме? Ҡайһыһы дөрөҫ? Автор үҙе нимә ти?

– Башҡорт донъяһында Таңһылыу, Айһылыу, Айбикә, Таңбикә, Көнһылыу һымаҡ исемдәр баланың тыуған ваҡытына ҡарап бирелгән. Кисенбикә, тимәк, кис тыуған, – ти Салауат Әбүзәр.

– Киҫәнбикә, Киҫенбикә нимә аңлата? Белмәйем. Ә Кисенбикә, үҙе үк һөйләп тора, кис тыуған сабыйҙы шулай атағандар, – ти тарихсы һәм яҙыусы Йыһат Солтанов.

Бәхәс өсөн урын юҡ, тиер күпселек һәм хаҡлы булыр. Эштең асылы повестың исемендә түгел, уның уҡыусылар араһында таралыуында. Ошо урында Башҡортостандың халыҡ шағиры Рауил Бикбаевтың 90-сы йылдарҙа яҙылған “Баҙар балтаһы” исемле поэмаһы иҫкә төшә. Әҫәр “Ағиҙел”дә сыҡҡас, әҙиптәр араһында бик таралып китте. Хатта лаҡап та сыҡты: имештер, йәнәһе, шағирҙар сират тороп Бикбайҙың баҙар балтаһын ялай. Эйе, бик һирәктәр генә баҙар хаҡында шиғыр яҙманы. Хәҙер ҙә шулай булмағайы. Кисенбикә хаҡында яңынан-яңы әҫәрҙәр яҙылһа, ғәжәпләнмәгеҙ. Беҙ быны ябай ғына итеп Кисенбикә менән ултырып сәй эсеү, тип аңлатырбыҙ. Әйткәндәй, баҙар балтаһын кинәнеп ялағандарҙың шиғырҙарын берәйегеҙ хәтерләйме? Мин – юҡ. Ә Бикбайҙың “Баҙар балтаһы” һаман да өҫтөбөҙҙә эленеп тора.

Читайте нас:

© 2024 Сайт издания "Агидель"
Издатель: Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом
«Республика Башкортостан».
Адрес: 450079, Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13.

Журнал зарегистрирован Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан
(Управлением Роскомнадзора по Республике Башкортостан).
Свидетельство ПИ № ТУ 02-01565 от 31.10.2016 г.
Журнал Башҡортостан Республикаһының Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттә теркәлде.
Таныҡлыҡ ПИ № ТУ 02-01565 31.10.2016 йылдан.

Редакция хеҙмәткәрҙәре
Мөнир Сәхиулла улы ҠУНАФИН - баш мөхәррир
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ - баш мөхәррир урынбаҫары
Луиза КИРӘЕВА - яуаплы сәркәтип
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА - бүлек мөхәррире
Салауат ӘБҮЗӘР - бүлек мөхәррире
Илнур ЮЛБАРЫҪОВ - бүлек мөхәррире
Миңзәлә АСҠАРОВА - сайт буйынса өлкән мөхәррир
Дилбәр ИШМОРАТОВА - өлкән корректор
Фәрзәнә ТУЛЫБАЕВА - биҙәлеш мөхәррире

Мөхәрририәт
Айгиз БАЙМӨХӘМӘТОВ
Таңсулпан ҒАРИПОВА
Гөлсирә ҒИЗЗӘТУЛЛИНА
Неля ҒӘЙНЕТДИНОВА
Тамара ҒӘНИЕВА
Әхмәр ҒҮМӘР-ҮТӘБАЙ
Йомабикә ИЛЬЯСОВА
Луиза КИРӘЕВА
Зөлфиә ХАННАНОВА
Гөлнара ХӘЛФЕТДИНОВА
Салауат ӘБҮЗӘР
Әмир ӘМИНЕВ
Азамат ЮЛДАШБАЕВ
Гөлнур ЯҠУПОВА

Банкта беҙҙең реквизиттар: журнал «Агидель», ИНН:0278066967/КПП027843012
БИК:048073770
к/с 30101810600000000770
р/счет №40602810200000000009
Филиал ПАО “БАНК УРАЛСИБ” в г. Уфа

Телефон

8(347)2-92-77-66

Электрон почта

[email protected]

Адресы

г. Уфа, ул. 50 лет Октября, 13, 5-й этаж

Реклама хеҙмәте

8(347)2-92-77-66

Редакция

8(347)2-92-77-66

Ҡабул итеү бүлмәһе

8(347)2-92-77-66